Wydawcy gier online i inni usługodawcy udostępniają graczom serwery, a czasem usługę dedykowanego hostingu do udostępnienia serwera – do rozgrywek w trybie multiplayer.
W ramach tych serwerów gracze mogą wytwarzać różnego rodzaju treści (tzw. user generated content). Niektóre z nich mogą naruszać prawa osób trzecich. Jeśli tak się stanie, odpowiedzialność prawną za ich zawartość zwykle poniesie twórca (gracz). W pewnych przypadkach do odpowiedzialności może zostać pociągnięty także operator serwera. W jakich? Czy można się przed tym jakoś zabezpieczyć?
Treści wytworzone przez graczy
Gracze podczas rozgrywek wytwarzają różnego rodzaju treści. Mogą to być np. postać (w tym pseudonim gracza), rozmowy na chacie. W niektórych grach to też elementy wirtualnego świata, które mimo wylogowania się z serwera, dalej będą dostępne dla jego uczestników, bo są na nim zapisywane.
Oprócz tego, mogą to być także wytworzone przez graczy znane budowle (odwzorowany budynek fast fooda czy sklep popularnego dyskontu), rzeczy (samochody danej marki, urządzenia elektroniczne czy inne rozpoznawalne przedmioty). Dotyczy to zazwyczaj gier z gatunku sandbox (otwartego świata).
Tego typu treści wytworzone przez graczy mogą naruszać prawa osób trzecich, przykładowo – dobra osobiste (np. w postaci pseudonimu czy dobrego imienia) lub prawa własności intelektualnej (np. do znaku towarowego czy prawa autorskie). Wykrycie naruszenia ułatwiają sami gracze, chwaląc się stworzonymi przez siebie treściami w filmach publikowanych w internecie.
Odpowiedzialność operatora serwera lub platformy online
Na gruncie obowiązujących przepisów operator może ponieść odpowiedzialność za bezprawne treści graczy – karną, administracyjną lub cywilną (i np. zapłacić zadośćuczynienie) – chyba że dojdzie do jej wyłączenia. Aby to zrobić, musi spełnić warunki z ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną[1].
Ustawa daje podstawę do wyłączenia odpowiedzialności podmiotu, który „udostępnia zasoby systemu teleinformatycznego w celu przechowywania danych przez usługobiorcę”. Zakres tego przepisu obejmuje operatorów serwera i „hosta” danej rozgrywki w trybie wieloosobowym, udostępniających treści wytworzone przez graczy lub usługobiorcę hostingu[2], który wykorzystuje go do hostowania rozgrywki online.
W związku z tym, w przypadku serwera do gry online, odpowiedzialność jego operatora może zostać ograniczona, jeśli w przypadku naruszenia praw osób trzecich – taki operator:
- nie wiedział o bezprawnym charakterze treści wytworzonych i udostępnianych przez gracza (taka informacja może być przekazana od osoby, której dotyczą treści i każdej innej, np. pracowników operatora[3]) oraz
- niezwłocznie uniemożliwił dostęp do takich treści po otrzymaniu wiarygodnej wiadomości o ich bezprawnym charakterze lub urzędowego zawiadomienia.
Już sama wiedza o bezprawnym charakterze treści skutkuje odpowiedzialnością operatora[4]. Dlatego operatorzy serwerów powinni reagować niezwłocznie – tzn. gdy mają wiarygodną wiedzę o ich bezprawności, to powinni usunąć takie treści oraz poinformować ich twórcę.
Poinformowanie twórcy o usunięciu jego treści jest bardzo ważne – jego brak może dodatkowo skutkować odpowiedzialnością operatora za szkodę za ich usunięcie wobec twórcy (gracza).
Podobne orzeczenie może także zapaść w przypadku spraw dotyczących gier online – sama możliwość zasądzenia zadośćuczynienia i jego wysokość jest jednak zależna od wielu czynników, w tym charakteru bezprawnych treści, które w ramach sprawy bada sąd.
Jak zabezpieczyć się przed ewentualnym pociągnięciem do odpowiedzialności za treści wytworzone przez graczy?
Przepisy nie nakładają obowiązku wdrożenia systemu do stałego monitorowania treści wytwarzanych przez graczy[5]. Jednak w przypadku uzyskania informacji o naruszeniu, dostawca musi podjąć odpowiednie działania.
Warto rozważyć wdrożenie systemu notice & takedown, w tym politykę reagowania na zgłoszenia i przeznaczony do tego specjalny formularz. Wdrożenie systemu reagowania na zgłoszenia pozwoli na zminimalizowanie ryzyk ewentualnej odpowiedzialności prawnej operatora serwera za naruszenia praw osób trzecich przez graczy, które mogą wyniknąć z braku właściwej reakcji czy oceny zgłoszenia dotyczącego bezprawnych treści lub z braku poinformowania gracza o usunięciu jego treści.
Ponadto dostawcy powinni zadbać o odpowiednio zredagowane regulaminy, by w przypadku usunięcia takich treści ich twórca był świadomy bezprawnego charakteru oraz naruszenia zasad panujących na danym serwerze. W szczególności, w ramach takich zasad warto zawrzeć:
- zakaz podszywania się pod inne osoby,
- zakaz publikacji bezprawnych treści (np. o charakterze rasistowskim, naruszających prawa autorskie osób trzecich czy wulgarnych, wzywających do przemocy, obraźliwych),
- konkretnych skutków ich naruszenia (przykładowo – ban dla gracza na określony czas i usunięcie bezprawnych treści).
Dobrą praktyką byłaby także możliwość umożliwienia graczowi ustosunkowania się do zarzutów o bezprawności jego treści, aby zmniejszyć ryzyko zarzutu o bezpodstawne usuwanie treści.
Właściwa reakcja na podejrzenie naruszenia
Z przepisów nie wynika obowiązek usuwania każdych treści po otrzymaniu zgłoszenia – a jedynie ich usunięcie w przypadku uzyskania wiarygodnej informacji o bezprawnym charakterze (np. gdy zgłaszający wykaże, że przysługują mu prawa autorskiego do naruszanego utworu lub gdy dana treść narusza postanowienia regulaminu).
Ponadto poza poinformowaniem gracza o zablokowaniu jego treści z uwagi na ich bezprawny charakter, dobrą praktyką jest także umożliwienie mu ustosunkowania się do zgłoszenia (np. w terminie 48 godzin). Pozwoli to zminimalizować ryzyka ewentualnego zarzutu ich cenzurowania.
Nadchodzące zmiany prawne
W najbliższym czasie zmienią się przepisy dotyczące odpowiedzialności – już teraz dostawcy hostingu powinni zainteresować się nadchodzącymi zmianami, aby nie dać się zaskoczyć na przykład dużą ilością zgłoszeń czy odpowiedzialnością prawną.
Przede wszystkim do polskiego prawa ma być implementowana Dyrektywa „Digital Single Market”, która odnosi się do odpowiedzialności dostawców usług udostępniania treści online (np. niektórzy dostawcy usług chmurowych) za naruszenie praw autorskich.
Dodatkowo od 17 lutego 2024 r. zastosowanie będą miały przepisy Aktu o usługach cyfrowych, które zmienią zasady odpowiedzialności dostawców usług hostingu. Nowy akt uchyli odnoszące się do odpowiedzialności dotychczasowe przepisy Dyrektywy o Handlu Elektronicznym[6].
Nasz
zespół ma wieloletnie doświadczenie w doradztwie z zakresu prawa gier
komputerowych, prawa IT oraz prawa procesowego. Chętnie
odpowiemy na pytania odnoszące się do związanych z nimi zagadnień! Zapraszamy do kontaktu.
[1] Dz. U. z 2020 r. poz. 344 („UŚUDE”)
[2] Jak wynika z orzecznictwa, zakres art. 14 UŚUDE odnosi się do przechowywania jak i udostępniania danych (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 23.05.2014 r. o sygnaturze akt I ACa 477/14)
[3] Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 21.04.2017 r., o sygnaturze akt VI ACa 1910/16
[4] Potwierdził to m. in. Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z 17.10.2017 r. o sygnaturze akt XX GC 892/16
[5] Potwierdził to m. in. Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 21.06.2016 r. o sygnaturze akt I ACa 1247/15
[6] Dyrektywa 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) (Dz. U. UE. L. z 2000 r. Nr 178, str. 1).
