Kolejnym z etapów inwestycji venture capital jest podpisanie wynegocjowanego przez strony dokumentu nazywanego term sheet (w Polsce powszechnie, nie do końca precyzyjnie, określanego jako list intencyjny).
Jaki jest cel term sheet w transakcjach VC?
Podstawowym celem tego rodzaju term sheet jest określenie warunków brzegowych planowanej inwestycji, polegającej na przystąpieniu inwestora do spółki, określeniu praw i obowiązków stron po transakcji, a także określenie zasad wyjścia inwestora z inwestycji (exit). Sformułowane w dokumencie warunki mają na celu zapoznanie założycieli biznesu z charakterem oraz wymogami inwestycji. Warunki te tworzą zarys postanowień umowy inwestycyjnej, podpisanej po uprzednim przeprowadzeniu badania prawnego (due diligence) spółki.
Brak wiążącego charakteru
Warto podkreślić, że tego rodzaju term sheet nie posiada mocy wiążącej, o ile strony nie zastrzegły w jego treści odmiennie. Podstawowym celem zawierania term sheet na potrzeby inwestycji venture capital jest potwierdzenie chęci nawiązania przyszłej współpracy w określonej formie, której założenia oraz szczegóły zostaną doprecyzowane w wiążącym strony dokumencie – umowie inwestycyjnej.
W term sheet mogą znaleźć się postanowienia zobowiązujące strony m.in. do zachowania poufności lub zobowiązania do wyłączności negocjacyjnej. W przypadku ich naruszenia, stronie pokrzywdzonej będą przysługiwać roszczenia odszkodowawcze.
Kamienie milowe
Z uwagi na swoisty charakter transakcji venture capital, polegającej na inwestowaniu prywatnych środków w projekt o wysokim ryzyku, której zwykle towarzyszy korzystanie z pomocy publicznej ze środków unijnych, inwestorzy wymagają spełnienia określonych obowiązków, warunkujących uruchomienie kolejnej transzy na rzecz spółki przez inwestora. Są to tzw. kamienie milowe. Te szczegółowe warunki mogą być uzależnione od wielu czynników, m.in specyfiki projektu / branży, wielkości lub wartości spółki, a nawet ilości sprzedaży produktu.
Co więcej, realizacja przez spółkę / założycieli spółki warunków zgodnie z ustalonym przez strony harmonogramem inwestycji może wiązać się z obniżeniem wartości objętych przez inwestora udziałów w spółce.
Klauzule zawarte w term sheet
Z uwagi na fakt, że term sheet jest przygotowywany przez inwestora (przy uwzględnieniu specyfiki danego projektu), a następnie przekazywany do zapoznania założycielom spółki / pomysłodawcom projektu, na pewno będą miały w nim zastosowanie standardowe dla rynku VC klauzule. Dlatego już na etapie negocjacji tych postanowień warto skorzystać z pomocy specjalistów, aby stworzyć dokument korzystny i bezpieczny dla obu stron. Prawnicy specjalizujący się w transakcjach VC posiadają w tym zakresie doświadczenie, potrafią wskazać istotne ryzyka związane z przyjęciem postanowień dokumentu w danej formie. Warto podkreślić, że transakcje VC w innowacyjne projekty nie są jednolite. Branża gier jest tego idealnym przykładem, z tego względu szablony dokumentu term sheet przygotowane przez inwestorów muszą być każdorazowo dostosowane do specyfiki transakcji, jej przedmiotu oraz finansowanego projektu.
Dobrze sporządzony i wynegocjowany term sheet pozwoli określić wspólny kierunek inwestycji, a także zaoszczędzić czas i wydatki przy negocjowaniu umowy inwestycyjnej.
Standardowe klauzule VC z perspektywy inwestora
Z perspektywy inwestora (funduszu) istotne będzie zobowiązanie założycieli szczególnym zaangażowaniem operacyjnym, zakazem zbywania udziałów oraz zakazem konkurencji. Założyciele / pomysłodawcy stanowią najważniejsze ogniwo całego projektu, dlatego powinni wykazać się 100% zaangażowaniem w swój biznes. W założeniu pozwoli to urealnić wzrost wartości spółki, na którym zależy wszystkim stronom transakcji. Ich wiedza (know-how), doświadczony zespół, a także zakaz zbywania posiadanych udziałów są podstawą udanego projektu. Zakaz zbywania udziałów (tzw. lock up) co do zasady może wiązać się z okresem inwestycji, jednak postanowienia mogą ulec zmianie w drodze prowadzonych negocjacji.
Klauzule z perspektywy założycieli
Z perspektywy założycieli istotne są postanowienia dotyczące wyjścia z inwestycji, tzw. klauzula liquidation preference, a także procedura i częstotliwość raportowania postępów w realizacji projektu. Klauzula liquidation preference określa sposób rozliczania stron przy wyjściu z inwestycji (tj. inwestorów, Aniołów Biznesu jak i założycieli). Pozostałe klauzule, tj.: drag along, tag along, anty-dilution, vesting, wydają się być istotne dla obu stron transakcji, a każda z nich znajdzie szczegółowy opis w postanowieniach umowy inwestycyjnej. Dlatego warto pamiętać o ich stosowaniu na rynku VC, a także o możliwości ich negocjacji już z poziomu term sheet. Wynegocjowanie stosownych postanowień ułatwi uzyskanie informacji oraz wytycznych planowanej inwestycji. Co więcej, może również zabezpieczyć strony w przypadku wprowadzenia niekorzystnych zmian do wypracowanych wcześniej postanowień w umowie inwestycyjnej. W takim przypadku strona będzie miała możliwość odwołania się do podpisanego wcześniej przez strony term sheet (pomimo jego niewiążącego charakteru), w celu ich ujednolicenia w umowie inwestycyjnej.
***
Otrzymałeś pierwszy dokument term sheet? Chcesz się dowiedzieć, które postanowienia warto przedyskutować? A może już podpisałeś dokument i obawiasz się umowy inwestycyjnej? Chętnie pomożemy! Napisz do nas.
