Prezes UOKiK wziął pod lupę największych graczy w branży gier – dostawców Playstation Store i Steam – i wszczął przeciwko nim postępowanie wyjaśniające[1]. Wszystko z obawy o stosowanie przez platformy praktyk antykonkurencyjnych.
Postępowanie wyjaśniające zazwyczaj poprzedza wszczęcie postępowania antymonopolowego przez UOKiK. Jeśli organ wykaże nieprawidłowości, przedsiębiorcy grożą wysokie kary. Stąd tak ważne, aby podjąć odpowiednie działania, zanim UOKiK zapuka do drzwi twórców i wydawców gier.
W artykule wskazujemy, jak zabezpieczyć się przed ewentualnymi karami i przygotować do postępowań przed urzędem.
Czego dotyczy postępowanie?
UOKiK zamierza zbadać, czy dystrybutorzy dopuścili się antykonkurencyjnych praktyk, takich jak niedozwolone porozumienia lub nadużywanie pozycji dominującej, w szczególności poprzez:
- stosowanie ograniczeń w sprzedaży gier i dodatkowych zawartości na konkurencyjnych platformach lub sklepach internetowych,
- ingerencję w ceny i politykę rabatową wydawców gier,
- ograniczanie dostępu do rynku konkurencyjnym platformom oraz innym dostawcom usług cyfrowych.
Organ dokonał już kontroli w siedzibie jednej ze spółek z grupy Sony oraz u dwóch twórców i wydawców gier w Polsce.
Na czym polega postępowanie wyjaśniające UOKiK?
Prezes UOKiK wszczyna postępowanie wyjaśniające, gdy podejrzewa, że mogło dojść do naruszenia zasad uczciwej konkurencji, jednak nie ma na to konkretnych dowodów. Takie postępowanie jest prowadzone w sprawie, a nie przeciwko konkretnym przedsiębiorcom. W praktyce oznacza to, że nie ma w nim stron, a UOKiK nie formułuje zarzutów wobec przedsiębiorców.
Postępowanie wyjaśniające ma na celu zebranie materiału dowodowego. W związku z nim UOKiK może domagać się przekazania przez przedsiębiorców dokumentów i informacji, oraz przeprowadzić kontrolę, w tym dokonać przeszukania lokalu i rzeczy przedsiębiorcy.
Postępowanie antymonopolowe
Jeżeli zebrany materiał dowodowy potwierdzi podejrzenia UOKiK, przedsiębiorcom są stawiane zarzuty i rozpoczyna się postępowanie antymonopolowe. Mogą się oni bronić korzystając z prawa wglądu do akt sprawy, przedstawiając własne dowody oraz prezentując dodatkowe wyjaśnienia.
Na przedsiębiorcę, któremu UOKiK udowodni praktyki antykonkurencyjne, organ może nałożyć karę w maksymalnej wysokości 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym nałożenie kary. Kara może zostać nałożona nawet jeżeli przedsiębiorca działał nieumyślnie.
W postępowaniu antymonopolowym przewidziano program łagodzenia kar (leniency). Pozwala on uniknąć kary za stosowanie praktyk antykonkurencyjnych lub znacznie ją obniżyć. Jednak aby z niego skorzystać, przedsiębiorca musi przyznać się do winy oraz podjąć współpracę z organem – dostarczyć dowody i informacje dotyczące niedozwolonej praktyki. Jest to więc instytucja analogiczna do znanego wszystkim świadka koronnego.
Postępowania wyjaśniające przed UOKiK – wnioski
Postępowanie wyjaśniające UOKiK nie zostało jeszcze zakończone. Oznacza to, że organ może nadal przeprowadzać kontrole i domagać się wyjaśnień od podmiotów działających na rynku gamingowym. Niezależnie może również przeprowadzać czynności wobec mniejszych graczy na rynku – twórców i wydawców gier.
Wezwanie dotyczące postępowania wyjaśniającego UOKiK warto traktować poważnie, ponieważ zebrany w trakcie materiał dowodowy decyduje o wszczęciu i kształcie postępowania antymonopolowego. Należy również pamiętać, że brak współpracy z organem może się wiązać z dotkliwymi skutkami. Prezes UOKiK może nałożyć na przedsiębiorcę karę w maksymalnej wysokości 3% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym nałożenie kary. Nawet jeżeli przedsiębiorca działał nieumyślnie. Warto również rozważyć współpracę z profesjonalnym pełnomocnikiem, aby w pełni zabezpieczyć swoje interesy.
Zanim odezwie się UOKiK – jak się zabezpieczyć?
Najlepszym sposobem na uniknięcie potencjalnej kary jest podjęcie odpowiednich działań – i to na jak najwcześniejszym etapie działalności. Firmy o dominującej pozycji na rynku gier wideo powinny uważnie analizować treści umów zawieranych z kontrahentami pod kątem przepisów konkurencyjnych. W szczególności unikać postanowień dotyczących ustalania cen, podziału terytorialnego rynku i grup klientów pomiędzy konkurentami. Równocześnie należy pamiętać, że porozumieniem ograniczającym konkurencję może być nie tylko pisemna umowa, ale również wymiana maili czy nieformalna „umowa dżentelmeńska”.
Istotne jest także odpowiednie przeszkolenie pracowników w zakresie identyfikowania praktyk antykonkurencyjnych oraz wdrażanie wewnętrznych polityk zgodności w swojej organizacji.
Nieoceniona jest również bieżąca pomoc ekspertów prawnych z zakresu prawa konkurencji, którzy mogą przeprowadzić profesjonalną ocenę treści umów zawieranych z konkurentami lub wewnętrzny audyt oceniający zgodność umów, procedur i polityk z prawem antymonopolowym.
Powyższe rozwiązania pomogą zminimalizować ryzyko naruszeń prawa i – w konsekwencji – dotkliwych sankcji nakładanych przez organy nadzoru.
W przypadku potrzeby wsparcia w
kontakcie z UOKiK lub pytań dotyczących postępowań z zakresu prawa konkurencji
– zapraszamy do kontaktu!
[1] “Rynek gier wideo – postępowanie wyjaśniające”: https://uokik.gov.pl/rynek-gier-wideo-postepowanie-wyjasniajace (dostęp: 5.06.2024)
Manager w Olesiński i Wspólnicy. Specjalizuje się w doradztwie prawnym związanym z ochroną danych osobowych, nowymi technologiami, marketingiem, działalnością e-commerce oraz ochroną konkurencji i konsumentów.
