Fundusze VC, aniołowie biznesu
To forma finansowania zyskująca na popularności w ostatnich latach, również w Polsce. Młode studia chętnie poszukują kapitału za pośrednictwem funduszy venture capital, które zwykle dążą do wejścia w startup na kilka lat (na przykład nie dłużej niż na cztery lata), dokapitalizowania go, a następnie zrealizowania zwrotu z inwestycji. Młode studia muszą jednak pamiętać, że pozyskanie finansowania tą drogą nie jest łatwe, wymaga zaangażowania czasu i energii. W Polsce fundusze VC są skłonne zainwestować zwykle w produkt gotowy lub niemal gotowy, a przynajmniej znajdujący się w zaawansowanym stadium tworzenia. Jeżeli takiego produktu (a zarazem i potencjału) fundusze nie zobaczą, zwykle trudno będzie pozyskać środki tą drogą. Młode studio musi liczyć się także z koniecznością odbywania wielu sesji pitchingowych, na których będzie prezentować swoją grę potencjalnym inwestorom. To zaś wymaga między innymi umiejętności atrakcyjnego zaprezentowania gry oraz zabezpieczenia danych, które stanową tajemnicę przedsiębiorstwa studia.
Fundusze VC często współpracują z aniołami biznesu, łącząc poszukujących kapitał z jego potencjalnymi dawcami. Anioł biznesu to prywatny inwestor, który zwykle posiada pewne doświadczenie w branży, w którą zamierza zainwestować. Taka osoba może być zatem także merytorycznym wsparciem młodego studia, służąc radą, doświadczeniem, niekiedy także swoimi kontaktami.
W każdym przypadku korzystania z tej drogi finansowania studio musi zabezpieczyć swoje interesy, między innymi regulując we właściwiej umowie zasady wejścia i wyjścia inwestora z inwestycji, liczbę udziałów, które obejmie lub nabędzie inwestor, zasady podejmowania w spółce decyzji po wejściu inwestora itd. Dopuszczalne modele współpracy są różne, a ich ostateczny kształt uzależniony jest od potrzeb i interesów stron, a także elastyczności, oczekiwań, zakładanego horyzontu inwestycyjnego.
Dofinansowanie ze środków publicznych
Od kilku lat na rynku dostępne są programy stworzone z myślą o branży gier wideo, w ramach których przyznaje się dofinansowania pochodzące między innymi z funduszy Unii Europejskiej. Sztandarowym bodaj przykładem jest program GameINN. Twórcy gier wideo mogą ubiegać się o dotację B+R (tj. na prace badawczo-rozwojowe) w ramach programu sektorowego GameINN – Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (PO IR). Obecnie w programie sektorowym „GameINN” w ramach Działania 1.2 „Sektorowe programy B+R” w ramach I Osi priorytetowej „Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa” Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014–2020 udzielane jest dofinansowanie na realizację projektów obejmujących badania przemysłowe i prace rozwojowe albo prace rozwojowe w sektorze gier wideo. Minimalna wartość kosztów kwalifikowalnych projektu dofinansowanego w ramach konkursu wynosi 400 tys. zł, zaś maksymalna – 20 mln zł. Warto dodać, że Program Operacyjny Inteligentny Rozwój to największy w UE program na rzecz rozwoju badań i tworzenia innowacji. Jego założeniem jest koncentracja między innymi na: projektowaniu i wzornictwie w zakresie gier wideo, zastosowaniu sztucznej inteligencji, nowych platformach, silnikach i technikach przetwarzania, cyfrowej dystrybucji i wieloosobowych rozgrywkach online, narzędziach i wiedzy wspierających proces wytwórczy gier wideo. Status tzw. Instytucji Pośredniczącej w przekazywaniu funduszy w ramach Programu Inteligentny Rozwój posiada Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Zadaniem NCBR jest między innymi sprawne wypłacanie i rozliczanie przyznanych dotacji na innowacje oraz zapewnienie merytorycznego wsparcia dla beneficjentów wypłacanych funduszy UE.
Poza dofinansowaniem z programu GameINN, realizowanego z udziałem NCBR, możliwe jest także uzyskanie dofinansowania w ramach innego programu, koordynowanego przez właściwe instytucje (ministerstwa, agencje).
Każde studio, w szczególności zaś młode, musi pamiętać, że przygotowanie wniosku o dofinansowanie wiąże się z dużym nakładem pracy, czasu i środków finansowych. Wydatkowanie przyznanych środków (dotacji) jest następnie monitorowane przez właściwą instytucję (np. NCBR). Praktyka ostatnich lat pokazuje, że niezbędne jest wsparcie wyspecjalizowanych doradców studia nie tylko korzystającego z przyznanej dotacji, ale także już na etapie ubiegania się o dofinansowanie. Wynika to z faktu, że przygotowanie wniosku nie jest z reguły sprawą prostą dla laika, zaś same warunki dofinansowania ujmuje się zwykle w rozbudowanych regulaminach.
Finansowanie społecznościowe (crowdfunding)
W ostatnich kilku latach na popularności zyskuje również crowdfunding. Powstają kolejne platformy służące zbieraniu środków tą drogą. Jedną z bardziej znanych jest Kickstarter dedykowany między innymi twórcom filmowym, muzycznym, twórcom gier, designu, fotografii. Finansowanie społecznościowe zakłada, że podmiot poszukujący kapitału prezentuje na wybranej platformie internetowej określony pomysł / projekt (tutaj: gry) internautom, wskazując jednocześnie kwotę pieniężną, jaką zamierza uzyskać w wyniku takiej „zbiórki”. Internauci, którym pomysł przypadnie do gustu, przekazują pomysłodawcy środki w zamian za określoną formę gratyfikacji. Niekiedy jest to spersonalizowane podziękowanie, gadżet stworzony na potrzeby promocji produktu (np. figurka, mapa itp.), a niekiedy gotowy produkt (gra). Wiele zależy tutaj od regulaminu platformy oraz możliwości samego pomysłodawcy gry, a także – od wysokości dokonanego wsparcia finansowego. W praktyce spotyka się przypadki nagradzania „crowdfunderów” wzbogaconymi o atrakcyjne dodatki egzemplarzami przyszłej gry. Ciekawym przykładem zakończonej sukcesem kampanii crowdfundingowej ostatnich miesięcy jest kazus DRAGO entertainment, która od inwestorów w procesie crowdfundingu pozyskała pod koniec 2019 roku przeszło 1,3 mln zł.
Szczególną odmianą crowdfundingu jest crowdfunding udziałowy (ang. equity crowdfunding). Jego idea obejmuje inwestowanie w tworzony (i współfinansowany) projekt. Formą gratyfikacji dla inwestora są udziały (akcje) w spółce beneficjenta.
Warto pamiętać, że crowdfunding nie jest obecnie uregulowany w prawie polskim. Należy zatem zapoznać się dokładnie przede wszystkim z regulacjami danej platformy crowdfundingowej, między innymi w zakresie zasad przelewania środków, pobierania ich z rachunków bankowych „inwestorów”, zwrotu środków, odpowiedzialności za produkt itd.
Część pierwsza artykułu dostępna tutaj.
