Co roku grudzień i styczeń to z jednej strony czas różnego rodzaju podsumowań, zestawień i refleksji, z drugiej snucia planów, przewidywań i oczekiwań na kolejne miesiące.
Takich zestawień w branży gier wideo jest wiele – najczęściej pobierane gry, gry z największą liczbą użytkowników, najlepiej oceniane gry. Niezwykłą popularnością cieszą się zwłaszcza indywidualne podsumowania bieżącego roku udostępniane przez największe platformy typu Spotify, Steam czy PlayStation Store, pozwalające na statystyczną analizę całego roku poszczególnego użytkownika.
I my pokusiliśmy się o przygotowanie krótkiego podsumowania ze styku prawa i gamingu. Przedstawiamy nasze subiektywne zestawienie 5 istotnych wydarzeń w branży gier wideo z 2022 roku (kolejność losowa)!
1. EPIC Games zobowiązany do zapłaty 520 milionów dolarów
Federalna Komisja Handlu USA (FTC) poinformowała w grudniu 2022 o zawarciu dwóch odrębnych porozumień z EPIC Games Inc., twórcą popularnej gry wideo Fortnite. Porozumienia zobowiązują EPIC Games do zapłacenia łącznie 520 milionów dolarów zadośćuczynienia w związku z zarzutami, że firma naruszyła ustawę o ochronie prywatności dzieci w internecie (COPPA). Przez stosowanie tak zwanych dark patterns, miała doprowadzić miliony graczy do niezamierzonych zakupów w ramach gry wideo.
Zarzuty Komisji dotyczyły m.in. nieprawidłowych domyślnych ustawień w grze, które ingerowały w prywatność oraz wprowadzających w błąd interfejsów, które zwodziły użytkowników gry Fortnite, w tym nastolatków i dzieci.
Obecnie organ prowadzi akcję informacyjną. Pieniądze z ugody mają zostać przeznaczone na zwroty środków poniesionych przez graczy Fortnite w USA, którzy zostali wprowadzeni w błąd w zakresie rozliczeń i zwrotów[1]. Zarzuty dotyczą co prawda naruszeń na gruncie przepisów obowiązujących w USA, jednak temat może być istotny również dla wydawców w Polsce.
Wzmożona aktywność organów administracyjnych w kwestiach związanych z aplikacjami mobilnymi i gamingiem może być zapowiedzią częstszych kontroli w rozpoczynającym się roku. A jeśli już o kontrolach mowa…
2. 2022 rokiem kontroli aplikacji (w tym gier) mobilnych przez UODO
Opublikowany przez Urząd Ochrony Danych Osobowych na początku 2022 roku plan kontroli sektorowych dla wielu podmiotów był impulsem do weryfikacji i aktualizacji dokumentacji dotyczącej RODO i procesów przetwarzania danych osobowych w aplikacjach mobilnych. Również w grach mobilnych.
W ogólnodostępnych źródłach brak danych na temat ewentualnych kontroli (i kar) dotyczących branży gamingowej w Polsce w 2022 roku. Jednak z uwagi na duży udział w rynku, kwestię monetyzacji, reklam oraz integracji z dostawcami innych usług, ryzyko kontroli w 2023 wzrasta. Zwłaszcza biorąc pod uwagę ogłoszony niedawno plan kontroli sektorowych UODO. Organ ponownie przyjrzy się kwestiom przetwarzania danych osobowych przy użyciu internetowych czy mobilnych aplikacji. W kolejnych miesiącach możemy się więc spodziewać informacji o kontrolach mniej lub bardziej znanych aplikacji mobilnych. Zwłaszcza biorąc pod uwagę, że ich użytkownicy, w tym gracze, mają wysoką świadomość przepisów i swoich uprawnień, a zagadnienie ochrony danych osobowych pozostaje jednym z gorętszych tematów, niezależnie od branży.
Warto również pamiętać, że wytyczne w zakresie standardów ochrony danych osobowych podlegają aktualizacji, a każda decyzja organu dostarcza wskazówek co do właściwego postępowania. Stąd nie można zapominać o regularnej weryfikacji i aktualizacji przyjętych rozwiązań! Nasz zespół regularnie wykonuje audyty prawne aplikacji mobilnych – zapraszamy do kontaktu w przypadku pytań 😊.
3. Spór o Microsoft i Activision Blizzard
Rok 2022 rozpoczął się zapowiedzią spektakularnej transakcji o wartości 68,7 miliarda dolarów[2], związanej z planami przejęcia producenta gier wideo Activision Blizzard przez Microsoft Corp. Od samego początku pojawiały się głosy krytyki i zaniepokojenia (również ze strony graczy) dotyczące kwestii monopolizacji rynku i dostępności gier na konkurencyjnych konsolach po połączeniu firm. Wydaje się, że sam komunikat firm o połączeniu z wyprzedził ewentualne głosy zaniepokojenia: „Microsoft to acquire Activision Blizzard to bring the joy and community of gaming to everyone, across every device” (Microsoft przejmuje Activision Blizzard, aby dostarczyć radość i społeczność z gier każdemu, na każdym urządzeniu).
Pod koniec roku Federalna Komisja Handlu USA (FTC) ogłosiła chęć zablokowania przejęcia Activision Blizzard. Całość skargi jest niezwykle ciekawa i mimo że odnosi się do zupełnie innego porządku prawnego, może wskazywać na pewien standard postępowania[3]. W piśmie wskazano szereg zarzutów wobec Microsoft – m.in. odnośnie dostępności na konsolach Xbox kilku tytułów studia Bethesdy, w tym Starfield i Redfall. Mimo kolejnych wątpliwości Microsoft pozostaje przekonany, że dojdzie do zawarcia umowy z Blizzard. Dodatkowo wskazuje, że Xbox stanowi niewielki rynek (dysponując 59 grami z wyłącznością). Firma uważa również, że ma propozycje rozwiązań satysfakcjonujących graczy oraz Komisję (m.in. w zakresie dostępności Call of Duty na konsolach innych firm)[4].
Obserwowanie dalszego rozwoju sprawy z pewnością będzie interesujące nie tylko dla prawników, ale i wszystkich graczy zainteresowanych losem znanego na całym świecie producenta gier.
4. Ugoda w sporze sądowym o prawa autorskie do systemu EZD
Doniesienia prasowe z końca roku 2022 informowały o zakończeniu wieloletniego sporu na gruncie prawa polskiego[5], dotyczącego systemu EZD (Elektronicznego Zarządzania Dokumentacją), wykorzystywanego w jednostkach administracji publicznej.
Co postępowanie dotyczące takiego programu ma wspólnego z gamingiem? Sprawa dotyczyła zarzutu wykorzystania fragmentów kodu źródłowego licencjonowanego oprogramowania EOD (Elektroniczny Obieg Dokumentów) do stworzenia nowego oprogramowania o podobnych funkcjach (EZD). Spory o podobnym tle mogą dotyczyć potencjalnie również branży gamedev. W ramach postępowania zasięgnięto opinii biegłego, który analizował kod źródłowy i oceniał (procentowo) zbieżności. Sprawa trafiła nawet do Sądu Najwyższego.
Analiza tej sprawy może mieć znaczenie dla oceny podobnych sporów.
Duża część branży IT (jak i prawniczej) śledziła losy tego sporu przez niemal dziesięć lat. Zgodnie z doniesieniami medialnymi w sprawie podpisano ugodę, zaś program EZD jest swobodnie udostępniany jednostkom administracji publicznej. Czy potwierdza to wyższość mediacji / arbitrażu nad sporami sądowymi w zakresie praw autorskich i zarzutów naruszeń? Z pewnością jest to alternatywa warta rozważenia. Pamiętać jednak trzeba o niezbędnej zgodzie obu stron na tego typu postępowanie, co czasem jest niemożliwe do osiągnięcia.
5. Sądowa walka z oszukującymi w grach wideo – sprawa Bungie i Ubisoft
Ubisoft prowadzi aktywną politykę przeciwdziałania cheatowaniu w grach wideo. Banuje podejrzane konta, prowadzi akcje informacyjne wśród graczy, umożliwia zgłaszania podejrzeń nietypowych działań typu „Bug Bounty Program”[6]. Podejmowane są również formalne kroki przeciwko podmiotom umożliwiającym czy też ułatwiającym cheatowanie.
Cheatowanie w grach wideo stanowi katalog wielu niepożądanych i standardowo zabronionych regulaminem czynności graczy – w tym w formie łamania zasad mechaniki gry wideo przez jej modyfikację (w celu uzyskania przewagi w rozgrywce nad innymi graczami lub komputerem, albo otrzymania określonej nagrody w rozgrywce).
W lipcu 2021 roku Bungie i Ubisoft złożyły w USA pozew przeciwko grupie osób, które według powództwa stoją za wprowadzeniem do obrotu narzędzi przeznaczonych do oszukiwania w Destiny 2 i Rainbow Six Seige.
Zgodnie z medialnymi doniesieniami, dwie osoby wymienione w pozwie zgodziły się w 2022 roku na zawarcie ugody o wartości 300 tysięcy dolarów, kończącej sprawę. Treść ugody – w tym forma i sposób ewentualnej zapłaty – pozostaje poufna.
Warto jednak wskazać, że ugoda dodatkowo określa szereg zobowiązań do zaprzestania działań związanych m.in. z tworzeniem, dystrybucją czy reklamą omawianego oprogramowania (lub jakiegokolwiek innego, którego użycie narusza własność intelektualną należącą lub kontrolowaną przez twórców ww. gier wideo) – w tym linkowania, posiadania, promowania w mediach społecznościowych, rozwoju, podejmowania działań reverse engineering, dekompilacji lub innych, wobec jakiejkolwiek gry wideo będącej własnością lub w dystrybucji twórców gier wideo.
Pomimo ugody oraz innych formalnych działań przeciwko podmiotom zaangażowanym w działania opisane w powództwie, platforma udostępniająca narzędzia do oszukiwania w grach wideo nadal funkcjonuje. Oferuje graczom oprogramowanie (istnieje cennik oraz demo obrazujące sposób działania) oraz składa zapewnienie, że oferowane narzędzia pozostają autorskie (zostały zaprogramowane od podstaw).
Jak przełożyć sprawę na polski
grunt? W rozpoczynającym roku warto śledzić losy tego postępowania (w
kontekście środków możliwych do ścigania naruszeń w grach wideo, jak i kwestii banowania
i relacji z graczami).
[1] https://www.ftc.gov/enforcement/refunds/fortnite-refunds
[2] https://news.microsoft.com/2022/01/18/microsoft-to-acquire-activision-blizzard-to-bring-the-joy-and-community-of-gaming-to-everyone-across-every-device/
[3]https://www.ftc.gov/system/files/ftc_gov/pdf/D09412MicrosoftActivisionAdministrativeComplaintPublicVersionFinal.pdf
[4] https://www.onmsft.com/news/microsoft-president-brad-smith-still-confident-the-activision-blizzard-deal-will-close-in-2023/
[5] https://www.pb.pl/ugoda-zakonczyla-wieloletni-spor-sadowy-o-prawa-autorskie-do-systemu-ezd-1171778
[6] https://www.ubisoft.com/pl-pl/game/rainbow-six/siege/news-updates/2EdHOzjBrQqQYDxalAitW8/rainbow-six-siege–wyjaniamy-jak-walczymy-z-oszustwami
Radca prawny. Specjalizuje się w doradztwie prawnym związanym z ochroną własności intelektualnej i danych osobowych w zakresie nowych technologii i branży gamedev.
